Theo lên tiếng của Tổng cục Địa chất và tài nguyên Việt Nam, tính đến tháng 1/2013, tổng trữ lượng quặng titan của Bình Thuận là 599 triệu tấn. Trữ l ượng quặng này phân bố chủ chốt trong tầng cát đỏ và cát xám trên thể tích khoảng 782 km 2. (chiếm10% khoảng trống tỉnh ), phân bổ căn bản ở các cồn cát, bãi cát ven theo 192 km đường bờ biển của tỉnh. Công ty xử lý chất thải công nghiệp tai tp hcm



Cần có giải pháp bảo vệ môi trường trong khai thác titan ở Bình Thuận


* Những bất cập

Tỉnh Bình Thuận hiện có 17 dự án khai thác mỏ titan đã quy hoạch dự kiến cấp phép khai thác, trong đó 8 dự án đã thăm dò xong. Thời gian mới đây, việc khai thác quặng titan trên diện rộng đã tàn phá cảnh quan và địa hình trùng hợp; làm tăng thêm hiện tượng cát bay; gây ô nhiễm nguồn nước ngầm. các công đoạn xử lí nước sạch khai thác và hình thành sâu quặng titan đã thải ra nhiều hóa chất độc hại cho môi trường, làm tích tụ và phát tán chất phóng xạ (dù chỉ ở mức độ ít nguy hiểm), làm hoang mạc hóa hầu hết phần cát sau khi tuyển sạch khoáng vật nặng cùng với vi sinh, mùn, chất hữu cơ…

Theo bình chọn của các nhà khoa học, đất cồn cát ven biển Bình Thuận chiếm một diện tích khá lớn (khoảng 16% thể tích tự nhiên toàn tỉnh, nằm dọc theo bờ biển, kéo dài từ ranh giới Ninh Thuận đến Bà Rịa-Vũng Tàu), có thành phần c ơ giới nhẹ, tầng dày, nghèo mùn, giữ nước kém. Công ty xử lý chất thải công nghiệp tai tp hcm



Vào mùa khô (mở đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau), gió mùa Đông Bắc thổi mạnh chuyên, kéo theo cát, bụi bay trong không trung và trên bề mặt đất từ biển vào bên trong đất liền, do thiếu sơ đồ rừng vành đai chắn gió nên việc vận động dễ ợt của cát như vậy đ ã tràn lấp lên những khu vực canh tác, các khu dân c ư tập trung hoặc tạo nên những cồn cát mới… Ảnh hưởng nhiều nhất tại các thôn Hồng Thanh, Hồng Thịnh, Hồng Trung thuộc xã Hồng Phong, thôn Hồng Lâm, Hồng Chính, Hồng Thắng xã Hòa Thắng – huyện Bắc Bình.

Nếu khai thác titan với quy mô lớn, diện rộng và khả năng sẽ xuống rất sâu dưới mực nước biển (thân quặng titan ở Bình Thuận có n ơi đến độ sâu 200 m) th ì việc khai thác sẽ rất cạnh tranh, gây hậu quả nghiêm trọng về môi tr ường, sinh thái, an sinh xã hội cùng với tập thể cư dân ven biển, cần có nghiên cứu bình chọn tác động môi trường tổng thể, toàn vẹn.

Thời gian gần đây, hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến quặng titan tại Bình Thuận đã có một số tình tiết tinh vi. Tình trạng vi phạm lao lý về bảo vệ môi trường trong khai thác quặng còn khá phổ biến. hoạt động khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn sống sót ở địa phương.

Theo một báo cáo của Đoàn kiểm tra Bộ khoáng sản và Môi trường, có 5 công ty khai thác titan là Đô Thành, Đường Lâm, Dương Anh, Sao Mai, Hưng Thịnh Phát trên địa bàn hai xã Hòa Thắng, Hồng Phong thuộc huyện Bắc Bình, đã lập bản đồ hiện trạng khai thác chưa đúng điều khoản, khai thác không có kiểu dáng mỏ, chưa có giấy phép xả thải vào nguồn n ước.

Thực tế, các tập đoàn này đã không dùng nước ngọt để tuyển quặng như luật pháp, mà bơm thẳng nước biển lên để tuyển rồi xả vào môi trường đất. Theo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản : Với diện tích hơn 100 ha ven biển hiện có 5 đơn vị khai thác đều sử dụng nước biển để tuyển quặng, mỗi ngày từ 3.000 đến 4.000 m 3 /mỏ. Nước biển từ trên các gò cao thuận tiện thấm vào đất, cát đã xóa sổ toàn bộ các giếng nước ngọt mà người dân đã sử dụng, phá hủy toàn bộ đất nông nghiệp quanh khu vực khai thác.

Mặc dù tỉnh Bình Thuận đã tăng lên công tác thanh, kiểm tra nhưng vẫn còn nhiều vi phạm. Cụ thể tháng 5/2012, các c ơ quan tác dụng đ ã phát hiện 22 vụ, thu giữ trên 4.000 tấn titan và nhiều phương tiện khai thác. đặc thù ngày 18/11/2013 , vụ việc quá tr ình khai thác quặng tintan đã gây sự cố vỡ bờ moong tại mỏ titan Suối Nhum của tổ chức CP đầu tư tài nguyên và th ương mại B ình Thuận, gây nên bức xúc lớn trong dư luận về công tác quản lý bảo vệ môi trường. Lượng bùn thải trong hố moong rộng khoảng 1ha chảy dọc đường nội bộ mỏ, phá vỡ khoảng 100m tường rào hai bên cổng chính tràn ra biển. Sự cố môi trường này cho thấy, những hành động tiêu cực của các dự án khai thác titan gây ra cho môi trường.

* Đề xuất các giải pháp

Để tăng cường bảo vệ môi trường trong hành động khai thác khoáng sản titan ở Bình Thuận, trước hết cần tăng cường hiệu lực, hiệu quả nhất tác động của các tập đoàn quản lý Nhà nước và việc giám sát của nhân dân, các công sở chính trị-x ã hội; ưu tiên quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân địa phương nơi có tài nguyên; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường ; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Đồng thời, có chế tài phải đủ mạnh để xử lý các hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường do hành động khai thác, chế tạo khoáng sản.



so sánh với việc phát huy các nguồn lực xã hội nhằm lớn mạnh bền vững công nghiệp khai khoáng và cải tạo, bình phục môi trường, nên điều chỉnh lao lý phí bảo vệ môi trường có tính đến mức độ ô nhiễm môi trường, như hệ số bóc đất đá trong khai thác lộ thiên, tỷ trọng thu hồi tinh quặng từ quặng nguyên khai, thành phần chất gây ô nhiễm trong quặng.

điều khoản chi tiết cách tính toán khoản tiền ký quỹ cải tạo, bình phục môi trường so sánh với các giả dụ thời gian khai thác mỏ, theo giấy phép khác với thời gian đã dự tính trong báo cáo đầu tư và thông báo đánh giá hoạt động môi trường. Minh bạch các điều khoản về cấp phép khai thác tài nguyên (cách tính/thu nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên; đấu thầu/chuyển nhượng quyền thăm dò/khai thác khoáng sản…). Phân cấp, phân vùng, phân quyền quản lý, tránh chồng chéo.

Bổ sung lao lý về cải tạo, hồi phục môi trường chung cho các khu vực khai thác khoáng sản có nhiều tập đoàn, cá nhân cùng khai thác. Quy trình, hạng mục cải tạo, phục hồi môi tr ường với từng loại h ình khai thác. Nội dung tham vấn ý kiến số đông cho công tác này, tính toán khoản tiền ký quỹ, hệ số trượt giá theo thực tế…

tăng cao nghiên cứu, áp dụng và chuyển giao công nghệ sạch, thân thiện với môi tr ường trong lĩnh vực khai thác, chế tạo tài nguyên; vững mạnh các kỹ thuật xử l ý và tái chế, tái tiêu dùng chất thải. Triển khai và nhân rộng mô hình phân phối sạch h ơn cho cá nhân, cơ quan hành động trong lĩnh vực chế biến khoáng sản và bình phục môi trường… Đề án cải tạo, bình phục môi trường phải nêu cam kết về các chỉ tiêu chất lượng môi trường, hệ sinh thái sau khi cải tạo, phục hồi. Mặt khác phải có ý kiến tham vấn đồng đội về phương án cải tạo, phục hồi.

ví như đã được duyệt dự án thì tr ước khi mở đầu khai thác tài nguyên, cơ quan, cá nhân phải lập, tr ình đề án cải tạo, hồi phục môi trường. Các đối tượng được phép khai thác tài nguyên phải ký quỹ với số tiền bằng tổng kinh phí thực hiện cải tạo, phục hồi, nhằm bảo đảm vững chắc nguồn tài chính cho việc cải tạo, hồi phục môi trường sau khai thác một cách có hiệu quả nhất. >> bảng giá xử lý chất thải nguy hại

Dường như phải công khai các thông tin liên quan đến tập thể; cách thức nhập cuộc và giám sát của tập thể về chuyện thực hiện bình phục môi trường trong các công đoạn xử lí nước sạch khai thác mỏ. Có thể thiết lập đường dây nóng, hay trang web để mọi người lên tiếng về ô nhễm môi trường do khai thác khoáng sản gây ra.