"Tiết Trung Thu", lần đầu tiên được nhìn thấy trong "Chu Lễ". Ngày15 tháng 8 âm lịch, rơi vào trung tuần tháng tám mùa thu trong năm, nên được gọi là "Trung Thu". Theo lịch của Trung Quốc cổ đại, một năm có bốn mùa, mỗi mùa lại phân ra thành ba thời kỳ: Mạnh, Trọng và Quý, ba tháng mùa thu, tháng thứ hai gọi là Trọng Thu.

Xem thêm: Tet trung thu 2015 vao ngay nao

Tết trung thu và truyền thuyết Hậu Nghệ Hằng Nga

Khoảng niên hiệu Thái Tông thời Bắc Tống (976-997 CN), hàng quan gia chính thức quyết định lấy ngày 15/8 làm ngày tết Trung Thu, để cho muôn dân đồng vui chơi. Đêm Trung Thu, ánh trăng trên không trung, treo lơ lửng giữa trời, tỏa ánh sáng trong lành đầy khắp mặt đất, mọi người lấy trăng tròn làm biểu tượng cho sự đoàn viên, lấy ngày 15/8 làm ngày đoàn tụ với thân nhân, do đó tết Trung Thu còn gọi là "Tiết Đoàn Viên"

Trong "Lễ Ký" có ghi: "Thiên tử mùa xuân tế mặt trời, mùa thu tế mặt trăng". Phong tục này không chỉ dành riêng cho cung đình và hàng quý tộc thực hành, theo đà phát triển của xã hội, nó cũng dần dần ảnh hưởng đến dân gian.

Thố Nhi Gia (cụ Thỏ trong tết trung thu)

"Mỗi lần đến mùa Trung Thu, cái kỷ xảo của các tiểu thương là dùng đất vàng tô quanh hình con cóc (thiềm thừ) và chú thỏ để bán, gọi là Thố Nhi Gia (cụ Thỏ)". Trước đây tại Bắc Kinh có một dãy gian hàng biển hiệu là Đông Tứ (đời Minh), thường có quày hàng chuyên bán Thỏ - vật tế trăng Trung Thu. Ngoài ra, hàng giấy phía nam, cũng có bán các loại nhang, đèn... Chú Thỏ này trải qua sự sáng tạo của các nghệ nhân trong dân gian, đã nhân cách hóa nó từ lâu. Nó là chú Thỏ đầu người, mình người, tay cầm chày ngọc. Về sau có người mô phỏng sáng tạo nhân vật Thỏ cho hí kịch, uốn nắn chú thỏ thành võ sĩ kim khôi kim giáp, có khi cưỡi những mãnh thú như sư tử, voi..., có khi cưỡi phi cầm như Khổng tước, Hạc tiên... Đặc biệt là cưỡi mãnh hổ, tuy là kỳ quái, nhưng lại là sự sáng tạo can đảm của nghệ nhân dân gian. Nó tuy là vật để cúng tế bái nguyệt, nhưng thật ra lại là món đồ chơi tuyệt vời của các trẻ em.

Lễ hội Trung Thu có rất nhiều hoạt động vui chơi, trước hết là chơi đèn hoa. Trung Thu là một trong những lễ hội Tam Đại Đăng của Trung Quốc, có lễ hội thì phải chơi đèn. Đương nhiên, Trung Thu không giống lễ hội hoa đăng với mô hình lớn của tết Nguyên tiêu, chơi đèn chủ yếu chỉ là trong phạm vi giữa gia đình cùng với trẻ em nhi đồng.

Có một truyền thuyết về nguồn gốc múa rồng lửa Trung Thu ở Hồng Kông: Trước đây rất lâu, khu vực Đại Khanh sau một lần bị cơn bão tấn công, bỗng nhiên tại đây xuất hiện một con rắn mãng xà, làm ác khắp nơi, các thôn dân chia nhau đi lùng bắt, và cuối cùng họ đều bị giết chết. Thật bất ngờ, ngày hôm sau con mãng xà mất tích. Một vài ngày sau, khu vực Đại Khanh liền xảy ra bệnh ôn dịch. Trong thời điểm này, có một vị phụ lão trong thôn bỗng nhiên được Bồ Tát thác mộng nói, chỉ cần múa rồng lửa trong dịp Tết Trung Thu, mới có thể thoát khỏi bệnh ôn dịch. Điều này là một sự trùng hợp ngẫu nhiên và có hiệu quả. Kể từ đó, múa rồng lửa được lưu truyền cho đến nay.

Nói tóm lại Tết Trung Thu rằm tháng tám là lễ hội giữa mùa thu, cho nên được gọi là "Tiết Trung Thu", "Tiết Trọng Thu". Vì là ngày lễ hội trong mùa thu, nên còn được gọi là "Tiết Thu", "Tiết Tháng Tám", "Hội Tháng Tám". lễ hội Tiết Trung Thu còn là gọi là "Tết Đoàn Viên", đây là một tục lệ tín ngưỡng cầu nguyện cho gia đình đoàn viên vui vẽ theo phong tục dân gian, và còn một tên gọi nữa là "Tết Nữ Nhi". những hoạt động chính trong tết Trung Thu là vào ngày rằm tháng tám mọi người cùng đoàn tụ dưới trăng, xem trăng, ca hát vui chơi, cho nên còn gọi là "Nguyệt Tiết", "Nguyệt Tịch", "Ngoạn Nguyệt Tiết", "Bái Nguyệt Tiết ".